اینجا ارتفاع عشق است. دور از همه برجها و باروها، دور از همه پرچینها و سیمانها، اینجا لحظههای شکوهمند پرندگی است…
به خانه خدا خوش آمدی!
مسجد حسن دوم، کازابلانکا – مراکش
این مسجد در ساحل شهر کازابلانکا واقع شده و بخشی از آن بر روی آب قرار داره و با کمک های مردمی ساخته شده. کار ساخت مسجد در سال ۱۹۹۳ به پایان رسید تا به مناسبت شصتمین سال تولد حسن دوم پادشاه مراکش افتتاح بشود. طراحی و معماری این مسجد کار میشل پینسیو، معمار فرانسوی است.
مسجد حسن دوم ظرفیت ۲۵هزار نفر در داخل و ۸۰ هزار نفر در زمین های اطراف مسجد را دارد. در ضمن مناره مسجد حسن دوم بلندترین مناره جهان است که ۲۱۰ متر ارتفاع دارد.
یزد
مسجد جامع یزد به مثابه ایوانی در دل کویر است که در طول ۱۰۰ سال و سه دوره بنا شده است. پایههای اصلی مسجد را ساسانیان ساخته اند و بنای فعلی مسجد، از لحاظ شیوه معماری متعلق به دو دوره موسوم به آذری دانستهاند. بنای گنبد خانه متعلق به دوره ایلخانی و سر در رفیع مسجد را متعلق به زمان شاهرخ و دوره تیموری دانستهاند. این بنا از لحاظ خوابیدگی گنبد، سردر رفیع و بلند و همچنین کاشیکاری زیبا و منحصربفرد، شهرت دارد.
مسجد دارای شش ورودی است که در اضلاع مختلف بنا واقع شده اند. ورودی اصلی که در ضلع شرقی مسجد واقع شده دارای سردر رفیع و نیز کتیبه های کاشی معرق است و دو مناره نیز بر آن استوار شده است. این سردر زیبا در زمان شاهرخ تیموری به بنا اضافه شده و بر آن تزئینات و کاشی معرق با نقوش گره چینی و اسلیمی کار شده است. بخش اعظم این آثار به مرور زمان تخریب شد.
زیباترین بخش بنا را می توان مجموعه ایوان و گنبدخانه و فضاهای پیرامون آن نامید. نمای ایوان رفیع با مجموعه ای از زیباترین تزئینات کاشی معرق و با نقوش اسلیمی و گیاهی و نیز گره چینی پوشانده شده این تزئینات همراه با آجرهای ضربی و نقوش معقلی و کتیبه های کاشی معرق و کوفی بنایی مجموعه ای بدیع و خیره کننده آفریده اند که تحسین هر بیننده ای را بر می انگیزد.
مسجد پادشاهی، لاهور – پاکستان
این مسجد تاریخی به دستور اورنگ زیب عالمگیر، آخرین امپراطور گورکانی هند در سال ۱۶۷۳ ساخته شد و دومین مسجد بزرگ در پاکستان است. مسجد پادشاهی در حال حاضر یکی از جاذبه های گردشگری لاهور به شمار می آید. داخل مسجد ظرفیت ۱۰ هزار نفر و حیاط مسجد ظرفیت ۱۰۰ هزار نفر نمازگزار را دارد.
قدمت «مسجد جامع قهرج» که به «مسجد کهن» معروف است، به قرن اول هجری قمری می رسد و معماری آن نشان می دهد که این مسجد در دوره ساسانیان ساخته شده. این بنا سال هاست که با عنوان قدیمی ترین مسجد ایران معروف است.
در روستای قهرج از توابع مهریز استان یزد، در دل کویر و در کنار راه اصلی یزد – بافق، مناره های کاهگلی در زیر نور خورشید، در همان نگاه اول نظر هر توریستی را به خودش جلب می کند. رد مناره ها را که می گیریم به یک مسجد می رسیم؛ بنای مربعی شکل که در میان بومی های این منطقه به «حسینیه» نیز معروف است.
در ورودی مسجد در سمت جنوب غربی عمارت قرار دارد و دو در ورودی دیگر که یکی باز و دیگری مسدود است، در سمت شرقی مسجد قرار گرفته اند.
شبستان مسجد و هر دو سمت شرقی – غربی آن در امتداد رواق قرار دارد و به وسیله طاق های گهواره ای پوشیده شده اند. قدیمی ترین مسجد ایران، در آذر ماه ۱۳۴۹ به شماره ۹۰۶ به عنوان اثر ملی ایران به ثبت رسیده است.
امروزه از پلههای خارجی مسجد برای جای گیری دکههای غذایی و فروشگاهها هنرمندان خیابانی مورد استفاده قرار میگیرد. عصر هنگام در شرقی مسجد به بازار فروش مرغ و ماکیان تبدیل میشود. پیش از جنگ ۱۸۵۷ استقلال هندوستان نزدیک در جنوبی مسجد یک مدرسه اسلامی قرار داشت که طی جنگ استقلال هندوستان کاملا تخریب شد. بازار بزرگ چندی چوک به معنای میدان نقره در قسمت شمالی این مسجد قرار داشت که توسط جهان آرا بیگم دختر شاه جهان ساخته شد و یادآور هنر و تمدن عصر گورکانیان هند است.
مشهد
حرم علی بن موسی الرضا(ع)، که با نام مرسوم حرم امام رضا(ع) شناخته میشود، دربرگیرنده آرامگاه هشتمین امام شیعیان در شهر مشهد است. این مجموعه در سال ۱۳۹۲ خورشیدی ۷۰ هکتار مساحت داشته و دارای ۲۶ رواق (بنای سرپوشیده) و ۹ صحن (فضای باز) و ۶ مدخل ورودی به نام بست است. این حرم ۸ مناره دارد و ظرفیت ۵۰۰هزار نفر نمازگزار برای نماز جماعت را دارد.خرمشهرمسجد جامع خرمشهر از قدیم یکی از مراکز اصلی شهر خرمشهر بوده و حتی پس از پایان جنگ ایران و عراق و تخریب کامل شهر خرمشهر و بازسازی دوباره این مرکزیت را حفظ کرده است. در مقابل این مسجد بازارچه بزرگی وجود دارد که اصناف گوناگون در آن به کسب و کار مشغول هستند. مسجد جامع خرمشهر نه قدمت چندانی دارد، نه معماری خاصی و نه حتی وسعت قابل ملاحظهای. با این حال این مسجد جزو معروفترین مسجدهای ایران است. مسجد جامع خرمشهر یکی از تنها ساختمان هایی بود که در این شهر، پس از بازپس گیری به صورت نیمه سالم باقی مانده بود و همچنین چون این مسجد در زمان مقاومت (قبل از اشغال) مرکز فرماندهی و تدارکات و گردهمایی مدافعان شهر بود، لقب نماد مقاومت را به خود گرفت که در حال حاضر نیز بین بازماندگان جنگ و علاقمندان به تاریخ جنگ ایران و عراق به همین عنوان شناخته میشود.
زنجان
مسجد و مدرسه جامع زنجان معروف به مسجد سید در قرن سیزدهم هجری قمری در دوره قاجاریه توسط یکی از پسران فتحعلی شاه قاجار به نام عبدالله میرزا دارا ساخته شد. این مسجد در قلب بافت قدیمی شهر و در مکان مناسبی از نظر دسترسی قرار گرفتهاست و در دوره زندگانی بانی آن به نامهای مسجد دارا، مسجد سید، مسجد سلطانی و مسجد جمعه نیز خوانده میشده است. این مجموعه تاریخی که در شمار بزرگترین و زیباترین مساجد و مدارس دینی زنجان است، یکی از بناهای ارزشمند ساخته شده بر اساس طرح مساجد چهار ایوانی است.
ایوانهای چهارگانهای که در چهار ضلع مسجد به شکل قرینه قرار گرفتهاند، بیش تر از هر چیزی در صحن مسجد، خودنمایی میکند. صحن این مسجد مانند سایر مساجد چهار ایوانی، به شکل مربع مستطیل است و ۴۸ متر طول و ۳۶ متر عرض دارد. در ایوانهای خاوری و باختری ۱۶ حجره به طور قرینه و در جبهه شمالی نیز شش واحد حجره جهت طلاب علوم دینی ساخته شده است. در سطوح ایوانهای شمالی و جنوبی تزئیناتی مانند خط بنایی، کاشی معقلی و نگارههای گیاهی با تکنیک کاشی هفت رنگ، به سبک هنری دوره قاجار و بیشتر با استفاده از رنگهای سیاه و زرد به چشم میخورد.
اولین مسجد نت ایران
مسجد حاج آقا صابر اراک با ۱۰۰ سیستم کامپیوتر برای استفاده از شبکه اینترنت اولین مسجد نت ایران است.
این مسجد در سال ۱۳۰۵ هجری قمری در زمینی موقوفی به مساحت بالغ بر۲ هزار متر مربع در حساس ترین نقطه شهر اراک بنا نهاده شد.
در سال ۱۳۸۰ نیز اقداماتی در زمینه تجدید بنای شبستان مسجد صورت گرفته و حسینیه ای به نام مقدسه حضرت خدیجه کبری (س)جهت خواهران با هزینه یکی از خیرین شهر اراک احداث شده است و در همین سال تجدید بنای طبقه فوقانی مسجد با معماری اسلامی مطابق با علوم معماری نو با نمای سنگ، آجر و کاشی هفت رنگ و احداث سه کاسه گنبدنما در وسط مسجد و در انتهای آن حسینیه ای به نام مقدس حضرت ابوالفضل العباس (ع) به انجام رسید.
مسجد حاج آقا صابر دارای موقوفه ای در پشت مسجد به نام مرحوم کربلایی علی نقی مبارک آبادی است که در آمد حاصل از این موقوفه بنا به وصیت واقف جهت برپایی عزاداری سید الشهدا (ع) صرف می شود.
عناصر معماری مسجد حاج آقا صابر از شبستانی با ۱۴ ستون چهار ضلعی و ۲۱ طاق سنتی به صورت گنبدی با محرابی زیبا آراسته شده و در طبقه فوقانی مسجد نیز صلوات خواجه نصیر طوسی بر حضرات اهل بیت به صورت کتیبه ای کاشی کاری شده در اطراف مسجد نمایان است که به این مسجد زیبایی و معنویت خاصی بخشیده است.
وجه تسمیه مسجد به نام حاج آقا صابر است که علت اینکه اولین امام جماعت این مسجد حاج آقا صابر اراکی بوده و در بین مردم احترام خاصی داشته مسجد را به نام ایشان نام گذاری کردند.
در راستای انجام فعالیت های فرهنگی و برای جذب جوانان این مسجد به سیستم اینترنتی مجهز شده است که این سیستم در حیاط مسجد به فضای ۲۰۰متر و با عنوان زینبیه حضرت رقیه ساخته شد. با هدف گسترش و تقویت علوم، معارف دینی و قرآنی در جامعه، پاسخگویی به شبهات و مسایل اعتقادی، آگاهی بخشی و برنامه ریزی برای مقابله با هجمه فرهنگی دشمن، تقویت باورهای دینی و اعتقادی این سایت راه اندازی شده است.
مسجد پیرزن
شهبانو گوهرشاد که زنى بسیار توانا اما دادگر بود، توانایى و توانگرى خود را به ستم نیالود و پیرزن را مجبور به فروش نکرد. گرداگرد خانه او را خرید و به ساختن مسجد آغاز کرد. کار ساختن که تمام شد و مسجدى بدین فرّ وجلال وجود گرفت، همه ناظران و صاحبنظران تنها نقض این بنیاد باشکوه و آباد را بودن آن کلبه محقر و ویران در میان مسجد مى دیدند، خاصه با چنان قناسى که داشت.
شیراز
مسجد جامع عتیق، کهن ترین مسجد شیراز است که مسجد جمعه یا آدینه نیز نامیده میشود. بنای اولیه این مسجد در سال ۲۸۱ هجری قمری در زمان عمرو لیث صفاری ساخته شدهاست. بعدها شاه اسحق اینجو در سال ۷۵۲ هجری قمری ساختمانی در میان مسجد بنا کرد که آن را خدایخانه یا دارالمصحف می نامند و مکان نگهداری قرآن مجید و مکان تلاوت آن بودهاست. کتیبه سنگی آن از نمونههای ارزنده هنر خطاطی بشمار میرود. این کتیبه به خط “یحیی الجمالی الصوفی” خطاط نامدار زمان شاه اسحق نوشته شده و حاوی جملاتی در شأن قرآن مجید است.
این مسجد اولین هسته مذهبی در شهر شیراز است که جدا از عملکرد مذهبی نقش اجتماعی- سیاسی نیز داشتهاست و به همین دلیل دارای شش ورودی در اضلاع مختلف است که مهمترین آن ورودی ضلع شمالی است که در دوره صفویه بازسازی شد.
مسجد جامع اصفهان
مسجد جمعه یا مسجد جامع اصفهان از مهمترین و قدیمیترین ابنیه مذهبی ایران است. کاوش های باستانشناسی حاکی از آن است که این مسجد پیش از تسلط اعراب بر این شهر، مرکز مذهبی مهم شهر بوده است. کشف یک ستون، با تزئینات دوره ساسانیان، در منطقه شمالی مسجد، وجود بنایی قبل از اسلام را تایید میکند. درباره تاریخچه تغییر و تحولات مسجد اختلاف نظرهایی وجود دارد ولی به نظر می رسد ساخت مسجد جامع به قرون اولیه هجری و در زمان عباسیان بوده که در قرن سوم هجری محراب آن تخریب و جهت قبله آن اصلاح شدهاست.
نکته جالب توجه در معماری این مسجد آنست که بخشهای گوناگون آن در مدت نزدیک به دوهزار سال شکل گرفته و طی این سالها همواره در حال مرمت و بازسازی بودهاست که آخرین آنها بازسازی بخش تخریب شده بر اثر بمباران هواپیماهای عراقی در طول هشت سال جنگ ایران و عراق است. مهمترین طرح های توسعه در دوران آل بویه و صفویه صورت پذیرفتهاند.
مسجدهای شناور
مسجدهای ساحلی یا مسجدهای شناور در آب آنقدر جاذبه توریستی دارند که حالا کشورهای اسلامی زیادی به ساخت آنها رو آورده اند. نمونه این مساجد را در مالزی، ایتالیا و به تازگی در عربستان می توان دید. مسجد شناور عربستان که در جده ساخته شده، مسجد الرحمه نام دارد و معماری آن تلفیقی از معماری سنتی اسلامی و مدرن است.
نماز خواندن روی برف و یخ
صعب العبورترین مسجد دنیا شاید مسجد قطبی شهر اینووریک کانادا باشد که نمازگزارانش برای رسیدن به آن باید از میان یخ و برف بگذرند و نماز جماعت شان را در هوای ۶ماه آفتابی، ۶ماه مهتابی بخوانند. این مسجد در ۲۲۰ کیلومتری قطب قرار داد و محل اجتماع ۱۸۰ مسلمانی است که در میان ۳۵۰۰ سکنه اینووریک زندگی می کنند.
دو رکعت زیر سقف چوب
از مسجدهای معروف و روایت های تاریخی شان که بگذریم، مساجدی در دنیا هستند که جزو «ترین» ها قرار گرفته اند. مسجد چوبی با معماری متفاوتش یکی از زیباترین مساجد دنیا است که بنای اولیه اش در سال ۱۳۲۵ با دیوارهای کاهگلی و سقف چوبی در نیشابور ساخته شد اما در سال ۱۳۷۸ مسجدی تمام چوبی به جای آن ساخته شد. مسجدی که گفته می شود اولین مسجد چوبی مقاوم در برابر زلزله در جهان است و با سقف شیروانی و دو مناره ۱۳متری در وسعت۲۰۰متر مربع ساخته شده است. در مجموع ۴۰تن چوب در بنای این مسجد استفاده شده است.
هفت مقام نورانی
مسجد سهله؛ این نام مسجدی است که روایات متقن شیعی، آن را «مقام» و محل سکونت امام زمان(عج) در زمان ظهور معرفی کردهاند. مسجدی که در قرن اول هجری در شمال غربی مسجد جامع کوفه ساختهشد و تا مقبره امام علی(ع) ۱۰ کیلومتر فاصله دارد. در صحن این مسجد ۷محراب به نام ۷نفر از پیامبران و اولیای الهی نامگذاری شده اند. مقام ابراهیم(ع)، مقام یونس(ع)، مقام ادریس(ع)، مقام صالح(ع)، مقام امام سجاد(ع)، مقام امام صادق(ع) و مقام امام زمان(عج) هفت مقام این مسجد هستند که هر کدام محل اقامت، عبادت یا سکونت یکی از این اولیای الهی بوده اند.
پایگاه حکومت عدل
اگر قرار باشد یکی از ۴ مسجد بزرگ و تاثیرگذار جهان اسلام را بشناسید، مسجد کوفه یکی از آن ها خواهد بود. جایی که امام علی(ع) آن را مرکز خلافت خود در نظر گرفت. مسجد کوفه در ۱۲ کیلومتری شمال نجف قرار دارد که گفته میشود سنگ بنای آن را حضرت آدم(ع) گذاشته و بعد از مسجدالحرام قدیمیترین مسجد جهان است. در مسجد کوفه حتی مسافرها هم نماز خود را کامل میخوانند.
دو قبله در یک زمین
مسجد ذوالقبلتین جایی است که در آن قبله مسلمانان از بیت المقدس به کعبه تغییر کرد. پیامبر اکرم(ص) در رکعت دوم نماز ظهر بودند که فرمان تغییر قبله از سوی خداوند نازل شد و دو رکعت بعدی نماز ظهر جماعت آن روز به سمت کعبه خوانده شد. این مسجد در شمال غربی مدینه در فاصله ۳٫۵کیلومتری مسجدالنبی قرار دارد و در تمام ساعات روز باز است.
جایی که ابر سایه انداخت
شهرت مسجد غمامه مدینه نه به خاطر معماری و قدمتش، که به خاطر روایت تاریخی آن است. غمامه به معنی ابر است و اشاره به زمانی دارد که پیامبر اکرم(ص) در این مکان شروع به خواندن نماز کردند و ابرهایی روی سر ایشان را پوشاندند. گفته می شود ابرها بعد از دعای باران پیامبر آسمان منطقه را پوشانده اند. مسجد غمامه در فاصله ۵۰۰ متری غرب مسجدالنبی، مقابل باب السلام در منطقه «مناخه» قرار دارد.
دروازه حج
مسجد شجره یکی از مهم ترین مساجد تاریخی دنیا است. جایی که زائران برای ورود به مکه و بیت الله الحرام چه ساکن باشند و چه مسافر، بدون احرام بستن در آن حق ورود به این شهر را ندارند. پیامبر اکرم(ص) در سه سفر عمره و یک سفر حج تمتع در این محل محرم شدند. همچنین روایت است که پیامبر اکرم(ص) در این مکان، کنار درختی به نام ‹‹سَمَره›› فرود آمدند.